Przemoc domowa

Przemoc

Co to jest przemoc domowa?

Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

• narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
• naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
• powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
• ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych, możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
• istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Najczęstsze formy przemocy domowej to:

Przemoc fizyczna:

• bicie, szarpanie, kopanie, duszenie, popychanie, obezwładnianie i inne itp.

Przemoc psychiczna:

• izolowanie, wyzywanie, ośmieszanie, grożenie, krytykowania, poniżanie i inne

Przemoc seksualna:

• zmuszanie do obcowania płciowego, innych czynności seksualnych i inne

Przemoc ekonomiczna:

• niełożenie na utrzymanie osób, wobec których istnieje taki obowiązek, niezaspokajanie potrzeb materialnych, niszczenie rzezy osobistych, demolowanie mieszkania, wynoszenie sprzętów domowych oraz ich sprzedawanie i inne

Przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej:

• wyzywanie, straszenie, poniżanie osoby w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie jej zdjęcia lub rejestrowanie filmów bez jej zgody, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które ją obrażają lub ośmieszają i inne

Procedura „Niebieskie Karty”

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nozdrzcu realizuje procedurę „Niebieskie Karty” w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Osoby dotknięte przemocą domową oraz świadkowie przemocy mogą zgłosić ten fakt podmiotom, które są ustawowo uprawnione do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”. Procedurę „NK” wszczynają przedstawiciele:

• policji
• pomocy społecznej (pracownik socjalny, asystent rodziny)
• oświaty
• ochrony zdrowia (lekarz, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, terapeuta uzależnień)
• Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
• żandarmerii wojskowej
• pedagog, psycholog lub terapeuta będący przedstawicielami pomocy społecznej, Policji, GKRPA, Oświaty, ochrony zdrowia, organizacji porządkowych

Przemoc to nie to samo co konflikt

To co odróżnia przemoc od konfliktu, to przewaga sił jednej ze stron.
W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku konfliktu – zrównoważona. Konflikt nie musi być przemocą. Jeżeli w trakcie kłótni nie są naruszane dobra osobiste żadnej ze stron konfliktu, nie jest zadawana krzywda drugiej osobie, ani działania wynikające z nieporozumienia nie powodują cierpienia to jest to konflikt. W przeciwnym razie jest to przemoc.

MOŻESZ ZMIENIĆ SWOJE ŻYCIE, ZACZYNAJĄC OD:

• rozmowy z zaufaną osobą. Powiedz o tym przyjacielowi, rodzinie, sąsiadom, pracownikowi ośrodka pomocy społecznej, pielęgniarce, lekarzowi, dzielnicowemu,
• wiary że masz w sobie siłę, by dokonać zmiany w swoim życiu, zadzwoń w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia.
• nie usprawiedliwiania sprawcy przemocy. Nikt nie ma prawa bić, poniżać i krzywdzić drugiego człowieka w żaden sposób. Przemoc jest przestępstwem, za które odpowiedzialność ponosi sprawca.
• bycie w gotowości do opuszczenia domu (ucieczki). W razie potrzeby, spakuj najpotrzebniejsze rzeczy swoje i dzieci w tym: dowód osobisty, prawo jazdy, paszport, legitymacje ubezpieczeniową, telefon komórkowy, lekarstwa, pieniądze, ubrania, inne rzeczy dla dzieci.
• sporządzenie tzw. „Niebieskiej Karty” przez odpowiednie służby
• zgłoś się do instytucji np. Ośrodka Interwencji Kryzysowej zapewni Tobie i Twojej rodzinie, bezpłatne schronienie, gdy jesteś osobą doświadczającą przemocy domowej, udzielą Ci pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej. Specjaliści opracowują indywidualny plan pomocy mający na celu przezwyciężenie sytuacji kryzysowej.
• zgłoś się do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nozdrzcu gdzie możesz otrzymać wsparcie socjalne oraz materialne na zabezpieczenie podstawowych potrzeb
• w razie doznania obrażeń ciała zgłoś się niezwłocznie do lekarza po pomoc medyczną.
• Prokuratura, Policja – możesz tam złożyć zawiadomienie o przestępstwie znęcania się, popełnionym na Twoją szkodę lub na szkodę Twoich bliskich.
• Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych– możesz zwrócić się do Komisji z wnioskiem skierowanie sprawcy przemocy na leczenie odwykowe lub uzyskać pomoc związaną z nadużywaniem przez niego alkoholu.

 PROCEDURA INTERWENCJI SŁUŻB W SPRAWACH PRZEMOCY DOMOWEJ – „NIEBIESKA KARTA”

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.

Następnie przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”, który zawiera pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, przekazuje się osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą.

Uruchomienie procedury może nastąpić w różnych okolicznościach np.

• podczas interwencji policji w rodzinie,
• podczas badania lekarskiego osoby dotkniętej przemocą domowej,
• w trakcie kontaktu przedstawiciela danej służby (np. szkoły, służby zdrowia, pomocy społecznej itp.) upoważnionej do wszczęcia procedury, z osobą, która doznała przemocy. Nawet jeśli nie ma dowodów wprost świadczących o występowaniu przemocy – ale są podejrzenia, że osoba może jej doznawać – należy wszcząć procedurę, a grupa diagnostyczno-pomocowa rozstrzygnie o zasadności prowadzenia dalszych działań,
• na prośbę osoby doznającej przemocy domowej,
• jeśli świadek przemocy domowej zgłasza jednej z instytucji sytuację przemocy. Wówczas z osobą doznająca przemocy kontaktuje się dzielnicowy lub przedstawiciel pomocy społecznej, który podczas rozmowy może uruchomić procedurę „Niebieskie Karty” wypełniając formularz „A”.

Uruchomienie procedury interwencyjnej „Niebieska Karta” ma na celu zatrzymanie przemocy domowej, natychmiastowe zabezpieczenie interesu osoby doznającej przemocy oraz prowadzenie monitoringu sytuacji rodzin, których dotyczy „NK”.

Zespół Interdyscyplinarny

Zespół Interdyscyplinarny – zadaniem zespołu jest tworzenie warunków umożliwiających realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej oraz integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 3-5 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, w szczególności przez:

• diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym;
• inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzanie ich wykonania właściwym podmiotom;
• inicjowanie działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
• opracowanie projektu gminnego programu przeciwdziałania przemocy domowej oraz ochrony osób doznających przemocy domowej;
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
• powoływanie grup diagnostyczno-pomocowych i bieżące monitorowanie realizowanych przez nie zadań;
• kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową.

Zespół Interdyscyplinarny powołuje grupy diagnostyczno-pomocowe w celu rozwiązywania problemów związanych z przemocą domową w indywidualnych przypadkach. W skład grupy diagnostyczno-pomocowych wchodzi pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej i dzielnicowy. W sprawach żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową stosujących przemoc domową w skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzi także żołnierz Żandarmerii Wojskowej. W skład grupy diagnostyczno-pomocowej mogą także wchodzić pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, asystent rodziny, nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego, osoby wykonujące zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny, przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

Podejmowanie interwencji w środowisku odbywa się na podstawie procedury „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową.